Γκραπελί, Στεφάν

(Stephane Grappelli, Παρίσι 1908 – 1997). Γάλλος μουσικός. Ο Γ. θεωρείται ο σημαντικότερος βιολονίστας της μουσικής τζαζ και ένας από τους λίγους που κατόρθωσαν να ενσωματώσουν το βιολί τόσο αρμονικά στο συγκεκριμένο μουσικό ιδίωμα. Πραγματοποίησε κλασικές μουσικές σπουδές στο Ωδείο του Παρισιού, αλλά από νωρίς στράφηκε στην τζαζ και τη δεκαετία του 1930 συνδέθηκε με τον θρυλικό κιθαρίστα Τζάνγκο Ρεϊνάρ (Django Reinhardt). Το κουιντέτο του τελευταίου –μέλος του οποίου ήταν πλέον και ο Γ.– απέκτησε τεράστια φήμη στη Γαλλία του μεσοπολέμου και συνεργάστηκε με κολοσσιαία ονόματα της τζαζ όπως ο Λούις Άρμστρονγκ και ο Τζορτζ Γκέρσουιν. Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου πολέμου ο Γ. ζούσε στο Λονδίνο, ενώ στα τέλη της δεκαετίας του 1940 επέστρεψε στη Γαλλία. Κατά τις δύο επόμενες δεκαετίες συνέχισε τις συναυλίες του στο Λονδίνο και στο Παρίσι και το 1969 εμφανίστηκε για πρώτη φορά ενώπιον του αμερικανικού κοινού στο φημισμένο φεστιβάλ τζαζ μουσικής του Νιούπορτ. Για τους κριτικούς ο Γ. αποτελούσε πάντοτε το υπόδειγμα του ευφυούς και ρηξικέλευθου μουσικού, ανοιχτού σε κάθε μορφής συνεργασία ακόμη και με μουσικούς μακριά από τη σκηνή της τζαζ, όπως ο Γεχούντι Μενουχίν. Ο Γ. δεν έπαψε να αντλεί ευχαρίστηση και ενέργεια από τις ζωντανές εμφανίσεις και τις περιοδείες του έως τα βαθιά του γεράματα.